Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelensky Perşembe günü yaptığı açıklamada, Rus muadili Vladimir Putin ile uzun zamandır beklenen barış görüşmelerinin, Kyiv güvenlik garantileri aldıktan sonra İsviçre, Avusturya veya Türkiye’de gerçekleşebileceğini söyledi.
Zelenskyy, “Güvenlik garantileri mimarisini 7-10 gün içinde anlamak istiyoruz. Bu anlayışa dayanarak, üç taraflı bir toplantı yapmayı hedefliyoruz.” Dedi.
“İsviçre, Avusturya-Kabul ediyoruz … Bizim için Türkiye bir NATO ülkesi ve Avrupa’nın bir parçası. Ve biz karşı değiliz,” dedi.
Bir toplantının “özel koşullar olmadan da Ukrayna tarafının proaktif eylemleri olduğunu”, Moskova’yı olası bir mekan olarak reddettiğini ve Macaristan’ın savaştaki pozisyonu nedeniyle Budapeşte’nin “bugün kolay değil” olarak tanımladığını söyledi.
Türk barışı koruma iddiaları
Bu arada, bir Türk Savunma Bakanlığı kaynağı Perşembe günü yaptığı açıklamada, Rusya ve Ukrayna arasında bir ateşkesin, Ukrayna için güvenlik garantilerinin bir parçası olarak barışı koruma misyonunun çerçevesini belirlemeden önce güvence altına alınması gerektiğini söyledi.
Türkiye’nin güvenlik garantilerinin bir parçası olarak Ukrayna’ya barışı koruma görevi göndermeyi düşünüp düşünmediği sorulduğunda, “Önce Rusya ve Ukrayna arasında bir ateşkes sağlamak, daha sonra bir misyonun çerçevesini belirlemek ve her ülkenin ne ölçüde katkıda bulunacağını açıklığa kavuşturmak gerekir.” Dedi.
Kaynaklar ayrıca Ankara’nın barışa yönelik girişimleri desteklediğini ancak spekülasyona karşı uyardığını vurguladı.
“Türkiye, bölgesinde barış ve istikrar üreten ve bu yöndeki tüm girişimlere katkıda bulunmaya çalışan bir ülkedir.
Zelenskyy’nin açıklamaları, Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın Putin ile bir telefon görüşmesi yapmasından bir gün sonra geldi. Medya raporlarına göre, iki lider Rusya-Ukrayna çatışmasını ve bölgesel konuları tartıştı. Kremlin’in yaptığı açıklamada, Erdoğan ve Putin’in Alaska’da Rus lideri ve Trump arasında bir dönüm noktası toplantısını tartıştıklarını söyledi.
Türkiye Başkanlığı İletişim Müdürlüğü, Putin’in İstanbul süreci için Erdoğan’a teşekkür ettiğini, şehirde barış görüşmelerine ve Türkiye’nin genel çabalarına teşekkür ettiğini belirten bir açıklama yaptı. Erdoğan, Türkiye’nin “tüm tarafların” katılımı ile kalıcı barışı sürdürmeye çalışan tüm yaklaşımları onayladığını ve barış süreciyle ilgili gelişmeleri yakından takip ettiğini söyledi. Erdoğan, Türkiye’nin çatışmanın başlangıcından bu yana taraflar arasında adil bir barış sağlamak için sürekli olarak çalıştığını vurguladı. Müdürlük, iki tarafın diyaloglarını korumayı kabul ettiğini belirtti.
Türk Başkanlığı, NATO Başkanı Mark Rutte’nin Trump’ın Avrupalı liderlerle görüşmesinden sonra Avrupa’ya geri döndüğünde Erdoğan ile de konuştuğunu söyledi.
Çift, “Türkiye’nin NATO’nun en önemli ülkelerinden biri olarak barış sürecine katkısını” tartıştı ve başkanlığa göre yakın koordinasyonda kalmayı kabul etti.
Geçen ay Türkiye, İstanbul barış görüşmelerinin bir parçası olarak savaşan ülkeler arasında başka bir görüşme turunun sahnesiydi.
16 Mayıs ve 2 Haziran’daki son görüşmelerde, iki taraf büyük ölçekli mahkum borsalarını kabul etti.
Ayrıca, Kremlin’in “taban tabana zıt” olduğunu söylediği çatışmayı sona erdirmek için taslak şartlarını değiştirdiler.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan geçen ay her iki tarafta da diyalogda “kapıyı kapatmamaya” çağırdı.
Rakip taraflar, 16 Mayıs ve 2 Haziran tarihlerinde İstanbul’da daha önce bir araya geldi ve ABD’nin üç yaşındaki çatışmayı sona erdirmek için ateşkes konusunda anlaşma baskısı nedeniyle. ABD Başkanı Donald Trump’ın çağrısına rağmen, büyük bir atılım yapılmadı.
Ukraynalı ve Rus müzakereciler şimdiye kadar sadece mahkum borsaları yapmayı kabul ettiler. Ve Rusya o zamandan beri Ukrayna’ya yoğun hava saldırıları başlattı ve daha fazla cephe bölgesi ele geçirdi.
Rusya, Ukrayna’nın 2014’te ilhak ettiği Kırım’ın üstünde dört bölgeden vazgeçmesini talep etti. Kremlin ayrıca Ukrayna’nın NATO askeri ittifakına katılma planlarını terk etmesi gerektiğinde ısrar ediyor.
Ukrayna talepleri reddetti ve Rusya’nın ateşkes istediğinden şüphe duydu.
Ankara, kilit bir arabulucu olarak uluslararası profilini artırmaya heveslidir ve çatışmalara katılan taraflar ve küresel düzeyde anlaşmazlıklar arasında diplomasiyi teşvik etmek için İstanbul’un sembolik yerini kullanır.
NATO üyesi Türkiye, Ukrayna ve Rusya arasında kalıcı bir ateşkes sağlamak için çalışan en aktif ülkelerden biridir. Her iki savaşçı tarafı da açık tutarak, bir çözüm bulmak ve Ukrayna krizinde barış elde etmek için diplomatik çabalarda bir umut ışığı sağlar. Hem Rusya hem de Ukrayna ile dostane ilişkiler sürdürme konumu ile Türkiye, savaşı sona erdirme çabaları için yaygın övgü aldı.
Ankara, Moskova’yı izole etmeyi amaçlayan uluslararası yaptırımlara karşı çıkarken, bazı Rus gemilerinin geçmesini önlemek için boğazlarını da kapattı.
