WTürk iş adamları ilk olarak 1990’ların başında Kazakistan’a geldi, hala Sovyetler Birliği’nin gölgesinden çıkan bir ülkeyle karşılaştılar.
Altyapı az gelişti ve temel olanaklar azdı – bir girişimci, uygun bir banyo yapmanın sıcak su eksikliği nedeniyle binalarında yaşayan insanlar için bir lüks olduğunu hatırladı. Deneyimli bir gazeteci, Asmaty’de ülkenin başkentinde sadece bir büyük otel olduğunu belirtti. Bugün, Kazakistan birçokları için ekonomik bir mucizeyi temsil ediyor.
Ozal’ın 1993 yılında Kazakistan ve Landmark ziyaretine olan ilgisi
Yine de, o zamanki Başkan Turgut Ozal’ın 1993 Kazakistan ziyareti tarafından teşvik edilen Türk iş öncüsü, başkalarının belirsizlik gördüğü bir potansiyel gördü. Zorlu günlere yatırım yapma kararları, bugünün ülkenin ekonomisinde gelişen Türk varlığının temelini attı.
1993 yılında vefat eden Ozal, Orta Asya ile ilişkilerin derinleşmesine büyük önem vermişti. Vizyonu, Türk yatırımcılarının doğal kaynaklar açısından zengin ve ekonomisini modernize etmek için istekli bir ülke olan Kazakistan’daki fırsatları keşfetmeleri için yol açtı.
Otuz yıl sonra, Kazakistan çok farklı bir ülke – müstehcen, modernize edilmiş ve kişi başına bir Yurtiçi Ürün (GSYİH) 15.000 dolarlık bir övünme. Türk şirketleri, inşaat ve misafirperverlikten perakende, enerji, lojistik ve tarıma kadar neredeyse her sektörde aktiftir.
Bu öncülerden biri, Kazakistan’ın silüetini şekillendirmede öncü bir rol oynayan Ahsel Grubu başkanı Ahmet Hamdi Ayan. Yatırımları arasında lüks oteller, alışveriş merkezleri ve büyük ölçekli konut projeleri bulunmaktadır. Bir zamanlar Ankara Hotel olarak bilinen InterContinental Hotel, bu uzun süredir devam eden ilişkinin bir sembolü olarak duruyor ve ülkenin iş ve boş zaman gezginleri için önde gelen yerlerinden birine dönüştü.
Yuvarlak masa toplantısında, Türk işadamı yeni gelenleri uyardı ve özellikle Zangezur koridorunun olası açılmasıyla gelecek için umut dile getirdi. Koridor, ulaşım maliyetini önemli ölçüde azaltacaktır. FMCG sektöründe aktif olan bir işadamı, özellikle koridorun başlatılması durumunda işi için yüksek beklentiler ifade etti.
Bu kalıcı başarı sadece iş zekası üzerine değil, aynı zamanda kültürel yakınlık üzerine de inşa edilmiştir. Türk ve Kazak halkları arasında ortak tarih, dilsel bağlar ve akrabalık duygusu Türk yatırımcılarına Kazakistan pazarında gezinmede eşsiz bir avantaj sağladı.
Çin yarışması
Kazakistan Çin ile uzun bir sınır paylaşıyor. Çin arabaları Kazak sokaklarına hakim ve birçok Türk iş adamı en az bir Çinli arabaya sahip. Bununla birlikte, bazı sektörlerde Çinli işletmelerle rekabet giderek yoğunlaşıyor. Türk iş adamları Kazakistan’dan teşvikleri memnuniyetle karşılarken, Ankara’yı daha fazla şirketi ülkeye girmeye ve işletmeye teşvik eden politikalar benimsemeye çağırıyorlar.

Kazakistan’ın Almaty’de aktif olan Ihlas Media Holding üyelerini ve Türk işadamlarını gösteren görüntü. (Resim: Dogukan Altas)
Büyüyen bir ortaklık
Kazakistan’ın dönüşümü ve ekonomik hırsı yakın zamanda bir yuvarlak masa ile vurgulandı. Türkiye’de Is Dunyasi Türkiye Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (Deik) ile işbirliği içinde dergi.
İş liderleri, Kazakistan’ın Avrasya’nın kalbindeki stratejik konumunu ve Asya ve Avrupa’yı bağlamayı amaçlayan iddialı “orta koridor” ticaret vizyonunu belirterek yeni yatırımlar için doğru zaman olduğunu vurguladılar.
Deik’den Türkiye-Kazakistan İş Konseyi başkanı Selcuk Yuce, “Bağımsızlık kazandığından beri Kazakistan 34 yıl içinde olağanüstü bir dönüşüm geçirdi” dedi. “Türk şirketleri sadece altyapı gelişimine katkıda bulunmakla kalmadı, aynı zamanda Kazakistan’ın modernizasyonunda da rol oynadı. Bu, her yatırımın hem finansal hem de ahlaki olarak geri döndüğü bir ülke.”
Yuce, gelecekteki işbirliği için kilit alanlar olarak tarım, madencilik, enerji, lojistik ve savunmayı vurguladı ve girişimcilere yerel iş kültürüne saygı göstermelerini tavsiye etti. “Burada kuralları değiştirmeye çalışmayın – Kazakistan’ın iş yapma şekline uyar” dedi.
Türk girişimcilerin etkisi
Diğer iş liderleri Yuce’un iyimserliğini yineledi ve sektörlerine ilişkin içgörüler sundu: Ahsel Group’dan Ayan, “Türkiye’de elektrifikasyon projelerine başladık ve Kazakistan’da inşaatla devam ettik. Bugün oteller, alışveriş merkezleri ve 8.000’den fazla konut birimleri inşa ettik.” Bir işadamı, SMS Group’tan Serkan Oztas gururla, “Kazakistan’ın şehirlerarası yollarının% 65’ini inşa ettik ve Almaty Havaalanı yenilemesi üzerinde çalışıyoruz. Bir sonraki adımımız, Dunyasi derisi olan Ihlas Media tutan Turkiye derisi tarafından düzenlenen toplantıda 126 milyon dolarlık bir tarımsal yatırımdır.
Kazakistan, bölgesel bir güç merkezi olma yoluna yolculuğuna devam ediyor ve Türk şirketleri derinden yatırım yapıyor – sadece finansal olarak değil, aynı zamanda kültürel ve stratejik olarak.
Hala temelini bulan bir ülkede risk alan ilk nesil yatırımcılar şimdi öngörülerinin temettülerine tanık oluyorlar.
Ve sektörler arasında yeni fırsatlar ortaya çıkmasıyla, bir sonraki Türk girişimcileri dalgası bu kalıcı ortaklığa dayanmaya hazırlanıyor.