Sanae Takaichi’nin, özellikle siyaset ve iş dünyası olmak üzere küresel cinsiyet eşitliğinde sürekli olarak kötü sıralarda yer alan Japonya’nın Salı günü ilk kadın başbakanı olma başarısının sembolizmini abartmak zor.
Ancak tarihi randevusunun tadını çıkarmak için çok az zamanı olacak.
Takaichi’nin “İskandinav” kadınlardan oluşan bir kabine atama sözünü tutması bekleniyor, ancak Japonya’nın beşinci başbakanı, deneyimsiz bir küçük koalisyon ortağının desteğiyle iktidardaki Liberal Demokrat Parti’nin (LDP) kaderini canlandırmaya çalıştığı için bu rolün zorlukları büyük.
Takaichi’nin iç sorunları arasında, çoğu kişinin Japonya’nın demografik krizine tek geçerli çözüm olarak gördüğü kriz ve göçle ilgili artan huzursuzlukların maliyeti yer alıyor.
Diplomatik becerileri gelecek hafta Donald Trump’ın iki günlük bir ziyaret için Tokyo’ya gelmesiyle sınanacak; Ve Güney Kore’deki APEC zirvesinde uluslararası ilk çıkışını yapmadan önce zar zor nefes alıyor.
Takaichi, bu ayın başlarında LDP başkanlığını devraldığında, uzun süredir devam eden bir finansman skandalının damgasını üzerinizden atmaya çalışan, derinden bölünmüş bir partiyi ve yetmiş yıllık neredeyse kesintisiz yönetimin ardından parlamentonun her iki kanadında da ciddi şekilde zayıflamış bir konumu devraldı.
LDP’nin değişmesi veya seçimlerde daha fazla acı çekmesi yönündeki iç çağrılara rağmen, Takaichi’nin parti başkanı olarak görevden ayrılan Shigeru Ishiba’nın yerini alma konusundaki başarılı girişimi, Japon siyasetinde yeni bir dönemin başlangıcından çok, partinin liberal ve muhafazakar kanatları arasındaki bir üstünlük mücadelesine benziyor.
LDP’nin çeyrek yüzyıldan fazla süredir ılımlı koalisyon ortağı olan Komeito’nun desteğini birdenbire kaybeden Takaichi, tarihteki yerini güvence altına almak için yeterli oy bulmak amacıyla kenarlara kaymak zorunda kaldı.
Salı günkü önemli parlamento oylamasının arifesinde resmi olarak duyurulan Nippon Ishin (Japonya Yenilik Partisi) ile yapılan anlaşma, savunma harcamalarını artırmaya, Japonya’nın “pasifist” anayasasını reform etmeye ve göçe daha sıkı kısıtlamalar getirmeye kararlı muhafazakarlar arasında bir mantık evliliği olarak tanımlandı.
Ancak iki partinin, ekonomik politika konusunda ittifaklarının dayanıklılığını hızlı bir şekilde test edebilecek potansiyel çatışma kaynaklarından kaçınması gerekiyor.
Basında çıkan haberlerde, Takaichi’nin LDP destekçilerinin Isshin’in 12 maddelik talep listesinin tamamını kabul etmeyecekleri öne sürüldü; bunlar arasında alt meclisteki sandalye sayısının %10 azaltılması – ona mecliste daha fazla ağırlık verecek bir hamle – gıda üzerindeki %8’lik tüketim vergisine ilişkin iki yıllık bir moratoryum ve siyasi bağış örgütlerinin yasaklanması da yer alıyor.
Takaichi, sadık bir muhafazakar olarak ününe rağmen, LDP yarışı sırasında daha pragmatik bir çizgi sergiledi ve sonuçlar, Japonya’nın komşularıyla ilişkilerinde ona faydalı olabilir.
Bilge akıl hocası Shinzo Abe’nin gözde projesi olan anayasal reformdan hiç bahsetmedi ve görünüşe göre Japonya’nın askeri geçmişinin bir sembolü olarak görülen Çin ile çatışmayı önlemek için Tokyo’daki tartışmalı bir savaş tapınağı olan Yasukuni’deki sonbahar festivalini atladı.
64 yaşındaki Takaichi, Satsuki Katayama’nın da aralarında bulunduğu kabinesini derhal Japonya’nın ilk kadın maliye bakanı olarak atayacak. LDP liderlik yarışındaki iki rakibi Toshimitsu Motegi ve Shinjiro Koizumi’yi dışişleri ve savunma bakanları olarak belirlemesi bekleniyor.
Ancak LDP ve Isshin’in çoğunluktan hâlâ iki sandalye uzakta olması nedeniyle, bazı analistlere göre, bütçeyi ve diğer yasaları geçirmek için koalisyon üyesi olmayan parlamenterlerden destek arayışına devam etmek zorunda kalacak; bu da iktidardaki istikrarsız tutumunun bir başka işareti.
Mainichi Shimbun gazetesinin siyasi yorumcusu ve editörü Chiako Sato, “LDP’nin hakimiyet dönemi sona erdi ve çok partili siyaset çağına giriyoruz” dedi.
Ritsumeikan Üniversitesi’nden profesör Masato Kamikubo, Takaichi’nin ittifakının ilişkilerinin doğası gereği fazlasıyla kısıtlanacağını söyledi. “Takaichi’nin gerçek yüzünü göstermesine yer yok. Yapabileceği tek şey, tüm politikalarda işbirliği yapmak. Bu içler acısı bir durum.”