Anka haber ajansının haberine göre, yasadışı Kürdistan İşçi Partisi (PKK) ile barış görüşmelerini ilerletmekle görevli TBMM komisyonu, ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) itirazları üzerine İmralı Adası’na PKK lideri Abdullah Öcalan ile görüşmek üzere bir heyet gönderilmesi yönünde oy kullandı.
Mayıs ayında silah bırakma ve dağılma kararını açıklayan militan grupla devam eden barış görüşmeleri kapsamında, aralarında komisyon üyelerinin de yer aldığı bir heyetin cezaevindeki Öcalan’ı ziyaret edip etmeyeceği konusunda son günlerde hararetli tartışmalar yaşanıyor.
Öcalan, 1999 yılından bu yana İmralı Adası’nda tutuluyor ve 1984 yılından bu yana Türk devletine karşı 40 binden fazla kişinin ölümüyle sonuçlanan silahlı mücadele yürüten PKK’ya liderlik etmekten ömür boyu hapis cezasını çekiyor.
Türkiye ve Batılı müttefikleri PKK’yı terör örgütü olarak tanımladı.
Oylama, Ağustos ayından bu yana silahlı çatışmadan siyasi diyaloğa geçiş için yasal çerçeve üzerinde çalışan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun 18. toplantısında Cuma günü yapıldı.
Komisyonun bugüne kadarki en hassas oturumu olarak görülen oturum öğleden sonra başladı ve daha sonra basına kapatıldı. İmralı’ya ziyarete izin verilmesi yönündeki önerge oy çokluğuyla kabul edilirken, 32 üye geziyi desteklerken, 3 üye aleyhte ve 2 çekimser oy kullandı. CHP’liler oylamaya katılmadı.
CHP çekildi, İmralı heyetine katılmayı reddetti
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un toplantının kapalı kapılar ardında yapılmasını teklif etmesi üzerine, oturumun başında tartışma çıktı. CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, CHP’nin komisyonda kalacağını ancak İmralı’ya gelen hiçbir heyete temsilci vermeyeceğini açıklayarak itiraz etti.
Emir, komisyonun çalışmalarının sembolik bir ziyarete indirgenmemesi gerektiğini ve kamuoyunun şeffaflık hakkına sahip olduğunu savunarak, “Olduğu oldu, siyaset yürütülemez. Partimizin İmralı heyetine üye verilmesini uygun bulmuyoruz” dedi.
Oturumun kapatılması kararının ardından CHP’li üyeler salonu terk ederek oylamaya dönmedi. Emir, partinin de toplantının kapalı kısmına katılmayacağını söyledi.
Devlet yetkililerinin halihazırda İmralı ile iletişim halinde olduğunu ve adaya küçük bir grup göndermek yerine daha az çekişmeli bir alternatif olarak Türkiye’nin görsel-işitsel duruşma sistemi SEGBİS’in kullanılmasını önerdiğini sözlerine ekledi.
AKP, MHP ve DEM Partisi onayın yolunu açıyor
Komisyon 51 üyeden oluşuyor: 22’si iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi’nden (AKP), 11’i CHP’den, 5’i Kürt yanlısı Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nden (DEM Parti), 4’ü Milliyetçi Hareket Partisi’nden (MHP), 3’ü Yeni Yol grubundan ve birer kişi de çeşitli küçük partilerden.
Oylama öncesinde AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, partisinin ziyarete olumlu baktığını söyledi. Describing the planned trip as a “fact-finding mission,” he said a formal vote might not even be necessary but confirmed the AKP would support it if held.
Komisyonun kurulmasını ilk öneren MHP lideri Devlet Bahçeli, defalarca Öcalan’la doğrudan diyalog kurulması yönünde baskı yaptı. Bu hafta başında komisyonun harekete geçmemesi halinde kendisinin “üç arkadaşını alıp İmralı’ya gideceğini” söylemişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bahçeli’ye teşekkür ederken, pozisyonunu “cesur, ileri görüşlü ve yol gösterici” olarak nitelendirerek, Öcalan ziyaretinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği konusunda komisyonun karar vermesi gerektiğini söyledi.
Ziyarete DEM Partisi de destek verdi. Parti sözcüsü Ayşegül Doğan, ana muhalefetin “barış mücadelesinde ön saflarda yer alması” gerektiğini belirterek, CHP’yi heyete katılmaya çağırdı. Ziyarette DEM Partisi Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit’in partiyi temsil etmesi bekleniyor.
Onay, Adalet Bakanlığı düzenlemeleri kapsamında komisyondan dört kişilik bir heyetin İmralı’yı ziyaret etmesine olanak sağlıyor.
Eleştirmenler, komisyonun çalışmalarının anlamlı politika adımlarından ziyade tek bir sembolik eylemin gölgesinde kalma riskiyle karşı karşıya olduğunu savunuyor. Destekleyenler ise Öcalan’ı doğrudan dinlemenin Türkiye’deki Kürt sorununun geleceğini anlamak için şart olduğunu söylüyor.
Komisyon dışında milliyetçi muhalefet partileri de sert eleştirilerde bulundu. Milliyetçi İYİ Parti lideri Müsavat Dervişoğlu, Erdoğan’a yazdığı açık mektupta, “İmralı dosyasını kapatma” çağrısında bulunarak, önemli ulusal meselelerin parlamenter ittifakların değiştirilmesi yoluyla çözülmesi durumunda “başkanlık sistemine olan ihtiyacın ortadan kalkacağını” savundu.
İmralı ziyaretinin tarihi ise henüz belirlenmedi. Komisyon, heyetin bileşimini belirleyecek ve Adalet Bakanlığı ile koordinasyonu sağlayacak.
PKK ile barış görüşmeleri, aşırı sağcı MHP lideri ve Erdoğan’ın müttefiki Bahçeli’nin Ekim 2024’te Erdoğan’ın da onayladığı bir hamleyle Öcalan’a şiddeti reddetmesi halinde sürpriz bir barış jesti teklif etmesiyle sürpriz bir çağrıyla başlamıştı.
Öcalan, Şubat ayında yaptığı tarihi bir açıklamayla PKK’ya silahlarını bırakıp dağılması çağrısında bulunmuş, PKK da bu çağrıyı kabul etmişti.
Öcalan’ın 1999’da tutuklanmasından bu yana, 1984’te başlayan ve 40 binden fazla cana mal olan kanın durdurulması için çeşitli girişimlerde bulunuldu. Görüşmelerin son turu 2015’teki şiddet fırtınasında başarısızlıkla sonuçlanmıştı.